De kaars – Een afscheid nog ruim voor de coronacrises, een hechte familie neemt afscheid van moeder en oma. Van de uitvaartverzorger krijg ik vaak al de rouwbrief, zodoende kan ik dan de familiesamenstelling zien. Een goede voorbereiding is een belangrijk onderdeel van mijn werk.
De bewuste dag was ik op tijd bij het woonhuis, een mooie oude boerderij op het platteland. De boerderij werd gerund door de oudste zoon van het gezin, bij de boerderij een aanbouw voor de ouders. Vader was enkele jaren ervoor al gestorven. Als ik aankom word ik opgevangen door de uitvaartbegeleider en zij stelt mij voor aan de familie. Als fotograaf voor rouwfotografie vind ik dit een belangrijk moment, zodat ik de familie kan condoleren. Maar ook een kort gesprekje voordat de uitvaart begint.
De dienst vond plaats in een zaal van het dorpshuis. Een plek waar moeder regelmatig was geweest als actief lid van de plattelandsvrouwen. Vooraan vlakbij de baar zitten de kinderen en kleinkinderen ‘met aanhang’. De kaarsen rond de baar worden aangestoken door de kleinkinderen. Ik zie dat er een kaars te veel staat. Ik kijk nog richting de uitvaartbegeleider en deze haalt niets wetend haar schouders op. Nadat alle kleinkinderen de kaars hebben aangestoken, blijft de ene kaars gewoon staan. De uitvaartbegeleider wil deze gaan aansteken, maar de zoon gebaart knikkend van niet doen.
De dienst vervolgd tot opeens een deur zachtjes opengaat en een jonge man achterin de zaal plaats neemt. Ik let er verder niet op en ga door met mijn werk voor rouwfotografie. Tijdens de laatste groet zie ik de jongeman wel opstaan vervolgens laat hij iedereen voor gaan. Als laatste loopt hij zachtjes naar voren. Als hij voor de overledene staat, zie ik opeens de oudste zoon een stap naar voren zetten. De overige familieleden schrikken daar wat van. Maar dan vallen de twee mannen elkaar huilend in de armen. Ik sta niet ver van hen af en als afscheidsfotograaf besluit ik meer afstand te nemen. Na enkele minuten zie ik dat de oudste zoon de aansteker pakt en de jongeman steekt de laatste kaars aan. Dan valt bij mij het kwartje.
Als ik een paar weken later bij de familie ben met de foto’s hoor ik het hele verhaal. Vader en zoon leefden al enkele jaren in onmin. Maar vader had zoveel respect voor zijn zoon die ondanks alles toch afscheid kwam nemen van zijn oma. Hij dacht het is nu of nooit. En de kleinzoon andersom voor zijn vader, alleen al omdat er voor hem ook een kaars stond. Toen wist hij het, ik ben niet vergeten, ik tel nog steeds mee. Ondanks het grote verdriet door het overlijden van zijn moeder is de zoon erg blij dat zijn zoon weer ‘thuis’ komt. Samen werken ze er aan om de onderlinge familieband te normaliseren.
(De gebruikte foto’s zijn NIET van deze uitvaart)